Pielęgniarka odgrywa ważną rolę w zapobieganiu dyskopatii lędźwiowej, ponieważ pełni funkcje edukacyjne. Wpływa na prozdrowotne postawy i przekonania pacjenta oraz jego aktywność, system wartości, poczucie odpowiedzialności za zdrowie swoje i bliskich (K. Kurowska, Ż. Suchomska, 2010).
Zespoły bólowe kręgosłupa są najczęstszą przyczyną ograniczonej aktywności i dużej liczby zwolnień lekarskich osób aktywnych zawodowo. Można temu zapobiec, obniżając koszty leczenia (M. Wolicki, B. Wolny 2009).
Profilaktyka powinna polegać przede wszystkim na korekcie wad postawy. Ponadto:
- prawidłowo podnosić ciężary (z przysiadu i z prostymi plecami)
- odchudzanie
- utrzymanie prawidłowej postawy ciała
- brakbutów na niskim obcasie
- unikanie skrajnych zakresówkręgosłupa
- utrzymywanie kręgosłupa w pozycji pionowej
- kształtowanie zasadtakiej postawy w życiu codziennym
- wzmocnieniekręgosłupa stabilizujące kręgosłup
- utrzymać siłę mięśni brzucha
- trzymaj obiekt jak najbliżej siebie, równomiernie obciążaj obie kończyny górne
- unikanie długotrwałej jazdy i pozostawanie przez długi czas w
nienaturalnych pozycjach ciała - leżąc na plecach na twardym podłożu z lekko uniesionymi nogami
- użyj twardego materaca i małej poduszki podgłową
- nosić ciężarki w plecaku lub w walizce na kółkach
- wykonuj codziennećwiczenia wzmacniające mięśnie pleców
- wykonuj podwodnećwiczenia motoryczne w ciepłej wodzie
- usiądź na płaskich i twardych krzesłach o odpowiedniej wysokości, aby kąt zgięcia w stawach kolanowych wynosił 900
- wykonywać ćwiczenia aerobowe, pamiętając o napinaniu mięśni brzucha (rower stacjonarny 20 – 30 minut, bieżnia automatyczna 20 – 30 minut)
- spotkania ze znajomymi w formiesneakersów zamiast siedzących spotkań
- Jazda na rowerze, Jazda na rolkach
- rozluźnienie mięśni kręgosłupa kilka razy dziennie (J. Deszczyński, A. Stolarczyk, 2009).
Czynnikami ryzyka powodującymi zespoły bólowe dolnego odcinka kręgosłupa są: ciężka praca fizyczna, praca z taśmą, narażenie na wibracje, praca w transporcie, na wysokościach i narażenie na zmienne warunki atmosferyczne (powietrze, wilgoć, zimno, ciepło) oraz często powtarzające się ruchy zginające i obrotowe (I. Wrońska, K. Kurowska, 2005).
Ryc.20. Przykłady ćwiczeń na rozluźnienie mięśni ( Klinika Neurochirurgii, 2010)
Robiąc właściwe rzeczy w życiu codziennym, możesz w dużej mierze skutecznie zapobiegać bólowi krzyża.
Ryc.21. Prawidłowe postawy (Oddział Rehabilitacji, 2011)
Podsumowując, kręgosłup jest najsilniejszą częścią ludzkiego ciała, dlatego gdy jest ustawiony w pozycji zaburzającej fizjologiczne krzywizny, poddawany jest niekorzystnym obciążeniom i w konsekwencji powoduje szybsze zmęczenie mięśni przykręgospodarzowych i powstawanie bólu (A. Stolarczyk, 2009).
Zespoły bólowe dolnego odcinka kręgosłupa stały się epidemią naszych czasów. Głównymiprzyczynami snu są siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej, dlatego profilaktyka jest tak ważna (W. Rąpałak, 2002).
Kurowska K., Suchomska Ż.: Stałość poczucia koherencji u pacjentów operowanych z powodu dyskopatii lędźwiowej. W: Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 2010, 2, 50 – 56.
Wrońska I., Kurowska K.: Przewlekła choroba i zmiana zachowańzdrowotnych ch. W: Pielęgniarstwo XXI Wieku 2005, 1, (9), 37 – 42.
Rąpałak W.: Spinal pain syndromes. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warsaw 2002, 65 – 99.